In de veengebieden van het Groene Hart is de bodem in de afgelopen jaren gemiddeld met 35 centimeter gedaald. Dit heeft grote gevolgen voor duurzaamheid, landbouw en infrastructuur. Gemeenten zoals Alphen aan den Rijn, Woerden, Gouda, Bodegraven-Reeuwijk en Nieuwkoop worden daardoor geconfronteerd met verzakkende wegen en verzakkende funderingen.
Moeilijke keuzes dringen zich op
Volgens Trouw (5 augustus 2025) is het noodzakelijk om moeilijke keuzes te maken: “er moeten keuzes worden gemaakt”. Dat betekent dat niet alle functies—zoals landbouw, woningbouw en natuurherstel—tegelijk op alle plaatsen kunnen doorgaan. Gemeenten staan voor de vraag: waar blijft landbouw haalbaar? Waar krijgt natuur prioriteit? En waar is ruimte voor bouwen, zonder verdere schade te veroorzaken?
Waarom veengrond blijft zakken
Veengrond bestaat voornamelijk uit organisch materiaal. Zodra die grond droogvalt doordat water wordt weggepompt voor landbouw of bebouwing, oxideert het veen en zakt de bodem in—met CO₂-uitstoot als gevolg. Wageningen University & Research schat de bodemdaling op sommige plekken op 1 centimeter per jaar. Dit proces speelt in vrijwel alle veenrijke gemeenten in het Groene Hart.
Duurzame oplossingen en slimme keuzes
Gelukkig zijn er duurzame maatregelen in ontwikkeling. Gemeenten zoals Nieuwkoop en Woerden experimenteren met peilbeheer (‘vernatting’) en alternatieve vormen van landbouw zoals paludicultuur—gewassen op natte veengrond zoals lisdodde en riet. Dit helpt bodemdaling tegen te gaan én vermindert CO₂-uitstoot.
Waarom dit nu urgent is in het Groene Hart
De zachte veengrond én intensief gebruik maken het Groene Hart extra kwetsbaar. De toepassing van oplossingen vergt regionale samenwerking. De gemeenten staan voor cruciale keuzes—die nu genomen moeten worden om een duurzaam, groen en leefbaar Groene Hart te behouden.
Wil jij ook graag de nieuwsbrief ontvangen? Klik hier.
Reageren op bovenstaand bericht? Dat kan;